Fikziozko audio-liburua

Hizkuntzen unibertso itxia. RN-R5 Espainiako irrati publikoak erritmo pausatuari eusten dio, antsietateak jotako irrati jeneralistek aspaldi galdutako erritmo horri. Bertako kazetariek beren denbora hartzen dute, ondo dokumentatutako erreportajeak taxutzeko. Joan den abuztuaren 25a da; larunbat goiza da, eta irrati hori daukat sintonizatuta. Iñigo Pikabea esaleak audio-liburua du aztergai, nola dagoen salerosketen merkatua Espainian. Datu eta balorazio parrastaden artean, nobelen audioak sartzen dizkigu tarteka. Gaztelania eta ingelesa dira aditzen ditugun hizkuntzak. Tira, zenbatetan ez ote diguten agindu, zera, iraganeko kontua dela frankismoan sufritutako gaztelaniaren gorengotasun kulturala, demokraziarekin Espainia hizkuntzen eta kulturen erreinu bateratzailea bilakatu dela, guztiak direla guztionak, eta hau eta beste? Irrati esatariak, egin zuena egin ordez, gaztelaniaz gain katalana, galegoa edo euskara hauta zitzakeen erreportajea ilustratzeko, kontuan hartuta gaztelaniaz gain beste hiru hizkuntza horiek ama hizkuntzatzat dituzten entzuleen zerbitzura ere badagoen irrati publiko batean ari dela. Mundu ikuskera jakin bat islatua geratu zen erreportajean, frankismoko supremazismoaren tradizioari eusten doana.

Fikzioaren abangoardia. Ez da huskeria, ezta salbuespena ere Pikabearen erreportajeko detaile hori. Arau bihurtutako jokaera da Espainian. Franco ezagutu ez zuen belaunaldiko kidea da Pikabea, demokrazian hazi eta hezia, Nafarroako Unibertsitatean kazetaritza ikasia. Esatari zaildua RTVEn, nazioarteko berriemailea eta albistegietako erredaktorea izan dena azken bi hamarkadetan. Dagoen tokian dagoela, kultur aniztasunaren baloreak transmititzearen aldeko konpromiso publikoa hartu duen giza taldeko kide behar luke izan; beste hitzetan, Espainiako demokraziaren abangoardia behar luke izan, politikariekin, unibertsitate eta hezkuntzako irakasleekin, epaileekin... batera. Baina kontrakoa erakusten digu bere praxiak. Hamarkadetan nazkatzeraino kontatu diguten ipuin polita baizik ez dela diskurtso ongilea, kultur aniztasunarena. Eurek ere sinesten ez dutena, eta okerragoa dena, ez dutena aplikatzen egunerokoan. Konstituzioaren liburu sakrosantua fikziozko nobelatzat hartu eta audio-liburuan grabatu dutena, arrosarioaren erretolikaren antzera errepikatzeko.